MFA De Heerd: Flexibele accommodatie voor sport en cultuur
Eén gebouw, negen gebruikers; dat vraagt om creatieve en vooral flexibele oplossingen. Zo merkte ook architect Desirée Vermeer van DAT architecten uit Tilburg. Zij en haar collega’s zijn verantwoordelijk voor het ontwerp van de multifunctionele accommodatie (MFA) De Heerd.
De nieuwe MFA heeft een bruto vloeroppervlak van ongeveer 6.200 m2 en wordt gebruikt door een aantal basisscholen, een cultuurplein, bibliotheek, dorpshuis, kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, bso en gymzaal. De gebruikers mochten kiezen welke architect ze wilden inschakelen en waren ook intensief betrokken bij de totstandkoming van het uiteindelijke proces, ieder natuurlijk met zijn eigen wensen en eisen. Architect Desireé Vermeer: “Gelukkig heeft DAT architecten veel ervaring met dergelijke projecten, hoewel negen gebruikers zelfs voor ons veel was.”
Het ontwerp past goed in de groene omgeving, een voormalig landgoed en een prachtige open groene plek midden in het dorp Heerde.
Open en overzichtelijk
Uiteindelijk werd gekozen voor een paviljoenachtig gebouw dat grotendeels één verdieping hoog is en open naar de omgeving. Dit laatste was een belangrijke wens. Vermeer: “Het ontwerp past goed in de groene omgeving, een voormalig landgoed en een prachtige open groene plek midden in het dorp Heerde.“
Een voetpad loopt vanaf het gemeentehuis in het centrum door het park naar de MFA. Dit voetpad werd de basis voor het ontwerp en loopt dwars door het nieuwe gebouw heen. Hierdoor wordt het gebouw erg open en krijgt het twee voorkanten. Grote ramen op de eerste verdieping geven een mooi uitzicht op het dorp en de kerk. Het gebouw is ook erg overzichtelijk geworden, mede dankzij de geringe hoogte. Vanuit het ontmoetingsplein in het hart van het gebouw lopen slechts twee gangen.
Flexibel
Het was de uitdrukkelijke wens van zowel de gebruikers als de opdrachtgever om een flexibel gebouw te krijgen waar de verschillende partijen echt samen zitten en de ruimtes delen. Aan die wens werd voldaan: zo deelt het personeel van de verschillende scholen een personeelsruimte. Ook de theaterzaal, geschikt voor 325 mensen, is flexibel: de tribune kan ingeklapt worden zodat het zaaloppervlak verdubbelt, bijvoorbeeld voor repetities van de fanfare.
De kleedkamers worden dubbel gebruikt: voor het sporten en voor het theater. De drie scholen in de MFA delen de speellokalen. Deze lokalen worden ’s avonds door de tafeltennisvereniging gebruikt. De scholen kunnen ook gebruik maken van het theater of van de keuken voor kooklessen. Omgekeerd kunnen culturele verenigingen de klaslokalen weer gebruiken. Ook de bibliotheek heeft een flexibel deel, dat bij de ontmoetingshal getrokken kan worden bij grote evenementen.
In onderstaande korte video vertelt architect Desirée Vermeer van DAT architecten over haar ontwerp voor MFA De Heerd.
Verticale belijning
Aan de buitenkant springen vooral de glazen puien in het oog. Deze puien hebben een onregelmatige verticale belijning die door de kozijnen verder benadrukt moest worden. De kozijnen moesten verder slank maar stevig zijn. Vermeer: “Daarom hebben we gekozen voor renovatiekozijnen van Reynaers die speciaal voor dit project verstevigd werden. De kozijnen zijn daardoor nu aan de buitenkant 100 mm diep en dat versterkt meteen de verticale belijning: er is meer schaduwwerking, diepte en ritme. Ook de smalle draaiende delen versterken het ritme.”
Afwisselend zijn gebroken en gladde stenen verwerkt. Zo verandert het gevelaanzicht telkens onder de invloed van zon en schaduw. De witte kleur zorgt ook voor een mooi contrast met de groene omgeving.
Het zetwerk is op de kozijndikte aangepast. Het geheel lijkt op een vliesgevel maar wel zonder het bijbehorende prijskaartje. De gevel werd uitgevoerd door Dijkema Ramen en Deuren BV uit Doetinchem. Een ander opvallend element zijn de witte bakstenen in de gevel. “De stenen zijn op twee manieren gebruikt”, vertelt Vermeer. “Afwisselend zijn gebroken en gladde stenen verwerkt. Zo verandert het gevelaanzicht telkens onder de invloed van zon en schaduw. De witte kleur zorgt ook voor een mooi contrast met de groene omgeving.”
Interieur en omgeving
Voor het interieur werkte DAT architecten samen met Nijboer Interieur & Design. Ook de bibliotheek, die eigenlijk een officiële huisstijl heeft, werd in overleg afgestemd met de rest van het gebouw. “Zo komt bijvoorbeeld het houtfineer op de bar in de ontmoetingshal terug in de balie en de tafel van de bibliotheek”, vertelt Vermeer. De omgeving van het gebouw is samen met landschapsarchitect Karres en Brands ontwikkeld. Het gebouw moest tussen de bomen komen te staan, daarom zijn er ook nieuwe bomen geplant. De in het oog springende rode loper bij beide ingangen was een idee van een gebruiker. Zo is meteen duidelijk wat de ingang is en dat er een niveauverschil is.
Vooraf was er veel discussie over waar nu de ingang van het gebouw moest komen. Dit werd door DAT Architecten slim opgelost: “Doordat het pad van voor naar achter door het gebouw loopt, zijn er nu twee voorkanten en ingangen.” De negen gebruikers zitten inmiddels enige tijd in het gebouw en de reacties zijn positief, iets waar Vermeer natuurlijk trots op is. Maar vooral is ze blij dat er een gebouw staat dat open en transparant is naar de omgeving.
Gebruikte Reynaers Aluminium systemen
- CS 38-SL
- CS 38-SL
Partners bij dit project
Fotograaf
- Jan Willem Schouten