Tivolivredenburg: Muziekcentrum in de etalage

TivoliVredenburg - een combinatie van de naam van het muziekcentrum en de nieuwe locatie - is voor de nu 82-jarige Herman Hertzberger een bijzonder project. Hoeveel architecten krijgen immers de kans om hun eigen gebouw te renoveren? En dit was niet zomaar een renovatie; het complex uit 1979 onderging een ware metamorfose. Een groot deel is afgebroken, vier nieuwe, verticaal gestapelde concertzalen werden eraan toegevoegd, en ook de gevel werd grotendeels vervangen. “Dat is winst”, vindt Hertzberger “want het was helemaal niet zo’n mooi gebouw.” Het belangrijkste is dat de grote zaal, met zijn wereldberoemde akoestiek en intieme sfeer, is blijven bestaan. Het interieur is slechts ‘geactualiseerd’, met een nieuwe vloer en een bar. Verder is het ‘net als vroeger’. Met name dat laatste heeft de architect verrast. Zoals Hertzberger vertelt: “Men is onverminderd enthousiast over de zaal, die geenszins gedateerd bleek.”

Door de esthetische eisen, maar ook de hoge vereisten wat betreft geluidreductie, brandwerendheid en veiligheid, was dit een ingewikkeld project. “De gevel ontleent zijn sterkte en stijfheid aan de achtergelegen stalen draagconstructie. Daardoor krijg je te maken met verschillende toleranties”, legt Kerkhofs uit. “Voor de gevel is de uitwijking maximaal drie, en voor een staalconstructie al gauw tien tot twintig millimeter. Dat verschil moesten we zien te overbruggen in de koppelingen tussen de profielen. Ook hebben we een speciaal montageplan gemaakt, zodat de belasting op de constructie, met name tijdens het beglazen, geleidelijk wordt opgebouwd.” Een extra complicatie hierbij was dat de nieuwe zuidgevel boven de oudbouw moest komen. “Een krachttoer; uiteindelijk hebben we een steiger aan de nieuwbouw moeten hangen om de gevel te monteren.”

Ook de brandwerendheidseisen hebben geresulteerd in speciale maatregelen. “Omdat de geveldelen 1,80 bij 3,60 meter groot zijn, waren de brandcertificaten voor conventionele gevelsystemen niet toereikend. Eerder al zijn we begonnen met het testen van het DRL -systeem op basis van de grootst leverbare maat van brandwerend glas. Dat is 2,30 bij 3,80 meter. TivoliVredenburg is het eerste project waarin dit brandwerende DRL -systeem met een brandwerendheid tot 30 minuten is toegepast.”